ABD’li bilim insanları, Dünya için tehlike yaratması olası gök taşlarının, yakınlarında patlatılacak bir nükleer bomba yardımıyla Dünya için tehlike oluşturmayan bir yörüngeye saptırılabileceğini tespit etti.
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, ABD’li fizikçiler, bilim kurgu filmlerinde işlenen senaryoya benzer bir deneyde, çok büyük bir radyasyon darbesinin gök taşının bir tarafını buharlaştıracağını ve rotasından çıkarabileceğini göstermeyi başardı.
ABD hükümetine ait bir tesiste, nükleer envanterin emniyetini ve güvenliğini sağlamakla görevli Dr. Nathan Moore liderliğindeki Sandia Ulusal Laboratuvarları fizikçileri, “nükleer destekli gezegen savunmasının” ilk kapsamlı denemesinde, bir nükleer patlamanın Dünya’yı olası asteroit felaketinden kurtarabileceğini gösterdi.
Gök taşı yakınlarında nükleer patlamanın etkilerini araştıran bir deney yapıldı
Moore ve ekibi, nükleer patlamanın oluşturduğu ısının, asteroitin yüzeyindeki sıcaklığı on binlerce dereceye çıkararak asteroiti rotasının dışına itebilecek kapasitede, gittikçe genişleyen bir gaz topu üreteceği varsayımıyla bir deney planladı.
Deneyde, 20 mikrosaniye süreyle çok küçük ölçekteki yapay bir asteroitin parçaları, nükleer patlamalarda salınanlara benzer yoğun X-ışını darbelerine maruz bırakıldı.
Darbeler malzemeyi yerinde tutan destekleri yok ettikten sonra hedef yüzeyini hızla buharlaştırarak gittikçe genişleyen bir gaz oluşturdu. Yapay asteroit parçalarının yaklaşık 320 kilometre saat hızla uçmaya başladığı görüldü.
Deney sonucunda araştırmacılar, yeterli büyüklükteki bir patlamanın oluşturduğu radyasyonun asteroiti yörüngesinden çıkarabileceğini kanıtladı.
Nature Physics dergisinde yayımlanan araştırmanın başyazarı, Dr. Nathan Moore, “Buharlaşan malzeme bir tarafa doğru püskürerek asteroiti ters yöne itiyor. Bu da asteroiti rokete dönüştürmek gibi bir şey.” dedi.
Gök taşı yakınlarındaki patlama yüzeye açılacak delik içindekinden daha etkili
Araştırmada, bu yöntemin “Armageddon” bilim kurgu filmine benzer şekilde asteroite delik açarak içerden parçalarına ayırmak veya doğrudan roketle vurmaktan daha etkili olduğu vurgulandı.
Nükleer patlama yönteminin 4 kilometreye kadar büyüklükteki, Dünya’ya çarpmasına nispeten kısa süre kalmış asteroitler için etkili olabileceği belirtildi.
Daha büyük asteroitler için de yeterli vakit olduğu takdirde bu yönteme başvurulmasının mümkün olduğu kaydedilen araştırmada, çarpmasına kısa süre kalmış gök taşları için bu yaklaşımın tek seçenek olabileceğine işaret edildi.
Öte yandan bazı bilim insanları, yeterli zaman olduğu takdirde, tehdit oluşturan gök taşlarını saptırmada nükleer seçenekten çok bir veya birden fazla kinetik çarpma yolunun seçilmesini tercih ediyor.
NASA Eylül 2022’de kinetik vuruşla gerçek bir gök taşını saptırmıştı
ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), Çifte Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi (DART) adlı programda, 26 Eylül 2022’de, Dünya’ya yaklaşık 11 milyon kilometre uzaklıktaki “Dimorphos” adlı asteroite DART uzay aracını çarptırarak yönünü değiştirmeyi başarmıştı.