Bilim insanları, bağışıklık sisteminin yeni bir parçasının keşfedildiğini ve bunun potansiyel antibiyotikler açısından altın madeni olduğunu söyledi.
Vücudun proteinleri geri dönüştürdüğü bilinen bir bölümünün, bakteri öldürücü kimyasallardan oluşan bir cephanelik üretebilen gizli bir modu olduğunu gösterdiler.
İsrailli araştırmacılar, bunun enfeksiyonlara karşı nasıl korunduğumuza dair anlayışımızı değiştirdiğini söylüyor.
Ve mevcut ilaçlarımıza direnç gösteren süper bakterilerin yarattığı büyüyen sorunla mücadele etmek için antibiyotik arayışına yeni bir yer sağlıyor.
Keşif, vücudun her hücresinde bulunan küçük bir yapı olan proteazomun etrafında dönüyor.
Başlıca görevi eski proteinleri daha küçük parçalara ayırarak geri dönüştürülerek yeni proteinler üretmektir.
Ancak Nature dergisinde ayrıntıları verilen bir dizi deney, proteazomun bir hücrenin bakteri tarafından enfekte edildiğini tespit ettiğini gösteriyor.
Daha sonra yapı ve rol değiştirir. Eski proteinleri, bakterilerin dış katmanını parçalayıp öldürebilecek silahlara dönüştürmeye başlar.
Weizmann Bilim Enstitüsü’nden Prof. Yifat Merbl bana şunları söyledi: “Bu gerçekten heyecan verici, çünkü bunun olacağını hiç bilmiyorduk.
“Bakteriyel enfeksiyonlara karşı savunmamızı sağlayan yeni bir bağışıklık mekanizması keşfettik.
“Bu, vücudumuzdaki tüm hücrelerde gerçekleşiyor ve tamamen yeni bir potansiyel doğal antibiyotik sınıfının oluşmasına neden oluyor.”
Araştırma ekibi bu doğal antibiyotikleri bulmak için “çöp karıştırma” adını verdikleri bir süreçten geçti.
Laboratuvarda büyüyen bakteriler ve zatürre ve sepsisli fareler üzerinde test edildiler. Araştırmacılar, bazı yerleşik antibiyotiklerle karşılaştırılabilir sonuçlar aldıklarını söylediler.
Araştırmacılar laboratuvarda hücreleri alıp proteazomu devre dışı bıraktıklarında, bunların Salmonella gibi bakterilerle enfekte edilmesi çok daha kolay oldu.
Imperial College London’da yaşam bilimleri bölüm başkanı ve immünolog olan Prof. Daniel Davis, bulguların “son derece kışkırtıcı ve çok ilginç” olduğunu, çünkü vücudumuzun enfeksiyonlarla nasıl savaştığına dair anlayışımızı değiştirdiğini söyledi.
“Bununla ilgili gerçekten heyecan verici olan şey, hücrelerimizin içinde anti-mikrop moleküllerinin üretildiği tamamen keşfedilmemiş bir süreç olması, son derece önemli ve şaşırtıcı geliyor.”
Ancak bunun yeni bir antibiyotik kaynağına dönüştürülmesinin “henüz test edilmesi gereken” bir fikir olduğu ve bunun zaman alacağı konusunda uyardı.
Her yıl bir milyondan fazla insanın antibiyotikler gibi ilaçlara dirençli enfeksiyonlardan öldüğü tahmin ediliyor.
Ancak ihtiyaca rağmen talebi karşılayacak yeni antibiyotiklerin geliştirilmesine yönelik araştırma eksikliği yaşanıyor.
Bu kasvetli tabloya rağmen, bakılacak yeni bir yerin olması bazı bilim insanları için iyimserlik kaynağı.
King’s College London’da mikrobiyoloji alanında kıdemli öğretim görevlisi olan Dr. Lindsey Edwards şunları söyledi: “Bu, yeni antibiyotikler için potansiyel bir altın madeni, bu oldukça heyecan verici.
“Önceki yıllarda [yeni antibiyotikler bulmak için] toprağı kazmak gerekiyordu, bunun içimizde olan bir şey olması çılgınca, ancak bu şeyleri tespit edebilecek teknolojiye sahip olmak gerekiyor.”
Ayrıca bunların zaten insan vücudunun ürünleri olması nedeniyle ilaç haline getirilmesinde daha az sorun yaşanabileceğini, dolayısıyla “güvenlik tarafının çok daha kolay olabileceğini” söylüyor.
Berfin Demir